CEVİZ YETİŞTİRİCİLİĞİ

Ceviz Ağacının Ekolojik İstekleri

Ceviz uzun ömürlü ağaçtır. Cevizler hızlı gelişirler; büyük yuvarlak taç yaparlar; 25-30 m'ye kadar yükselebilen ağaçlardır. Kazık köklüdür ve kökleri 3-4 m derine gidebilmektedir.100 yaşından fazla ve hala bol miktarda meyve veren ceviz ağaçlarına rastlamak mümkündür. ceviz ağacının en önemli niteliklerinden birisi, değişik toprak ve iklimlere kolayca uyum sağlamasıdır. Ceviz ağacının yetiştirilmesi uzun zamana bağlı olmakla beraber, 400-1800 saat soğuklama ihtiyacıyla dünya üzerinde en çok yayılan meyve türlerinden birisidir.,

Toprak istekleri

Taban suyu seviyesi 2,5-3 metreden yukarı olmayan, su tutmayan, nemliliğini muhafaza eden derin topraklarda iyi gelişir.Su tutan killi topraklarda ve durgun sulu yerlerde gelişemez. Fazla nem ve durgun sular kökler için gerekli olan oksijenin alınmasını engeller, bu nedenle kök gelişmesi yavaşlar ve gelişmesi durur.Toprak ve sudaki tuza karşı hassastır. Tuzluluk artıkça verim kaybı da artmaktadır.Toprak PH ' sı 6,5-7,5 olan alanlar uygun alanlardır.

BAHÇE KURULDUKTAN SONRA MEYVE ALMAK İÇİN NE YAPMAK LAZIM?

CEVİZ BAHÇELERİNİN İKİ TÜR BAKIMI VARDIR1-)

BAHÇE BAKIMI

a-) Toprak analizleri sonucu toprağınızın ihtiyacına uygun seçilecek gübreler ve uygulama şekilleri

b-) Bahçenizin toprak havalandırılmasına dönük çalışmalar ve temizlik bakımı

c-) Zirai ilaçların kullanılarak hastalıkların önlenmesi

d-) Uygun sulama sisteminin kurulması

2-) FİDAN BAKIMI

a-) Dikimi takiben 3 yıl peş peşe şekil budaması yaparak ağaç taçlandırılır. katlar oluşturularak ana merkezi dallar belirlenir.

b-) 4. yılda ürüne yatırılacak dallar üzerinde çalışılır,eksikler giderilir.

c-) 5.yılda son ürün budaması yapılarak bahçe sahibine teslim edilir.

Ceviz Fidanı Nasıl Dikilir?

Aşılı ceviz fidanları ile bahçe kurulduğunda ağaçlar çeşidine göre 1-3 yıl içinde verime yatarlar.Dikim mesafeleri; ceviz fidanı büyük taç oluşturduğundan dikim mesafeleri geniş bırakılmalıdır. Ayrıca çeşit özellikleri bilinerek dikim mesafeleri bırakılmalıdır.

Örneğin Chandler ceviz fidanı (Amerikan cevizi) diğer ceviz fidanı çeşitlerine göre daha küçük taç oluşturduğundan daha kısa mesafeler bırakılabilir.

Yine toprak özellikleri de bilinerek mesafeler ayarlanmalıdır.Örneğin, daha kıraç, besin maddesince zengin olmayan, sulama imkanları daha kısıtlı yerlerde daha kısa mesafeler, derin, humuslu, havalanan, uygun sulama yapılabilen yerlerde ceviz fidanları daha uzak mesafelere dikilebilir.

DİKİM ARALIKLARINA GÖRE FİDAN SAYISI

7×3,5 m dikim aralığı = 1 dönüme 40 adet ceviz fidanı dikilir

8×4 m dikim aralığı = 1 dönüme 30 adet ceviz fidanı dikilir

7×7 m dikim aralığı = 1 dönüme 20 adet ceviz fidanı dikilir

10×7 m dikim aralığı = 1 dönüme 20 adet ceviz fidanı dikilir

8×8 m dikim aralığı = 1 dönüme 15 adet ceviz fidanı dikilir

9×9 m dikim aralığı = 1 dönüme 12 adet ceviz fidanı dikilir

10×10 m dikim aralığı = 1 dönüme 10 adet ceviz fidanı dikilir

KIŞIN DİKİLEN FİDANLAR

Açık köklü ceviz fidanlarının dikimi kış dinlenme döneminde yapılır. Yani sonbahardan başlar, erken ilkbahara kadar devam eder. Açık köklüler için yaprak döktükten sonra fidanların dikilmesi daha uygundur.

YILIN 12 AYI DİKİLEN FİDANLAR

Poşetli / tüplü ceviz fidanlarının dikimi ise yılın on iki ayı yapılabilmektedir. Ceviz fidanı çukurları ortalama 60 cm genişliğinde ve 60 cm derinliğinde açılmalıdır.

Fidan dikim çukurları açılırken çıkan toprak ya tek başına veya var ise yanmış küçük veya büyükbaş hayvan gübreleri ile karıştırılabilir ve fidan çukurlarına doldurulur. Ayrıca dikkatli davranmak koşuluyla dikim çukurlarının dibine 100-150 gram civarında kompoze gübre koyulup üzerine biraz toprak döküldükten sonra fidan köküyle temas etmeyecek şekilde ceviz fidanları yerleştirilebilir.

KÖK BUDAMASINA DİKKAT!
Dikimden önce açık köklü ceviz fidanlarına kök budaması yapılır. Kök budamasında kalın kökler düzeltilir. Saçak kökler azaltılmaz.

Ceviz fidanı dikiminden sonra toprakta hava kalmayacak kadar bol can suyu verilmelidir. Dikim sonbaharda yapıldıysa gözlerin uyanması başlamadan önce, fidanların tepesi 40-50 cm den kesilir.Dikim sırasında aşılı ceviz fidanının aşı noktası topraktan 5-10 cm yukarıda olmalıdır. Rüzgarlı bölgelerde dikimden sonra ceviz fidanı hereğe bağlanır.

Cevizin İklim İstekleri

1- Sıcaklık:

Ceviz fidanı dinlenme döneminde düşük sıcaklıklara oldukça dayanıklıdır. Cevizde vegatasyon sürecinin uzunluğu sebebiyle gelişme periyodu kısa süren bölgelerde kışa zayıf gireceğinden soğuklardan zarar görebilir. Düşük kış sıcaklıklarına dayanım cevizin çeşitlerine göre çok değişmektedir. Soğuklara en hassas dönemleri tomurcuk patlamadan hemen önceki (kapalı ancak renk değişimi olmuştur) dönemdir. Tam çiçeklenme de -3, küçük meyve döneminde -1 dereceye kadar dayanabilir.

Ceviz fidanı çeşitlerine bağlı olarak soğuklama ihtiyacı (7 derecenin altında geçen saat=süre) 700 ile 1800 saat arasında değişir. Genellikle birçok çeşidin ortalama soğuklama ihtiyacı 1000 saat civarındadır. Soğuklama ihtiyacını tamamlamayan cevizlerde verim düşecektir.

Yüksek yaz sıcakları ceviz fidanlarının meyvelerinde güneş yanıklarına ve kalite kaybına neden olur. Zarar görme 39-40 dereceden başlar.

2- Yağış:

Ceviz meyvelerinin gelişebilmesi için yazın toprakta mutlaka suyun bulunması gerekir.Ceviz yetiştiriciliği yapılacak bölgelerde yıllık yağış miktarının 500 mm den az olmaması gerekir.Ceviz yetiştiriciliğinde yağış zamanları da önemlidir. Çiçek döneminde yoğun yağan yağmurlar erkek çiçek tozlarının ağırlaşarak uçuşunu engeller. Böyle zamanlarda yeterli tozlanma ve döllenme gerçekleşemeyeceğinden ceviz verimi düşer.